Kosova’nın birinci cumhurbaşkanı Haşim Taçi ve öbür üç üst seviye UÇK yetkilisinin Lahey’deki savaş kabahatleri mahkemesinde yargılanmasına başlandı. Taçi, birinci duruşmada hakkındaki suçlamaları reddetti.Kosova’nın eski cumhurbaşkanı Haşim Taçi’nin Lahey’deki savaş cürümleri mahkemesinde yargılanmasına başlandı. Lahey’deki Kosova Savaş Cürümleri Özel Mahkemesi, 1998-1999 yıllarındaki Kosova Savaşında işlenen hataların aydınlatılması gayesiyle 2015 yılında kurulmuştu.
Taçi ve Kosova Kurtuluş Ordusunun (UÇK) öteki üç kumandanı, Kosova Savaşı sırasında savaş kabahatleri ve insanlığa karşı hata işlemekle suçlanıyor. Sanıklara yönelik 10 unsurluk iddianamede cinayet, zarurî kaybedilme, takibat ve azap üzere suçlamalar yer alıyor.
Duruşmanın başlangıcında konuşan 54 yaşındaki Taçi, kendisine yönelik suçlamaları reddederek “Tamamen suçsuzum” dedi. Öteki üç sanık; eski UÇK sözcüsü Yakup Krasniki, Taçi’nin en yakın siyasi müttefiki olan Kadri Veseli ve üst seviye UÇK yetkilisi Recep Selimi de haklarındaki suçlamaları reddetti.
Pek çok Arnavut’un gözünde kahraman
UÇK, 1990’larda çoğunluğunu Arnavutların oluşturduğu Kosova’nın Yugoslavya ve Sırbistan’dan ayrılmasını hedefleyen, Arnavut milliyetçiliğine dayalı milis güçtü. Arnavutlar tarafından kahraman olarak görülen UÇK milislerinden pek birden fazla, savaş sonrasında kıymetli siyasi konumlar üstlenmişti.
UÇK milisleri ile o devir Slobodan Miloşeviç idaresindeki Sırp güçler ortasındaki savaş, NATO’nun hava hücumları başlatması ve Sırp birliklerin geri çekilmek zorunda kalmasıyla sona ermiş, 13 bini aşkın kişi savaşta hayatını yitirmişti. Kosova 2008’de bağımsızlığını ilan etmiş, fakat Sırbistan Kosova’nın bağımsızlığını tanımamıştı. Sırbistan Kosova’yı hala kendi topraklarının bir modülü olarak kabul ediyor.
Bağımsızlık ilanının akabinde Kosova’nın birinci cumhurbaşkanı olan Haşim Taçi, devrin ABD Lider Yardımcısı Joe Biden tarafından “Kosova’nın George Washington’ı” diye nitelendirilmişti. Taçi 2020 yılında misyonundan istifa ederek Lahey’deki mahkemeye teslim olmuştu.
“UÇK’nın karanlık yüzü”
Lahey’deki duruşmada başsavcılık, UÇK idaresinin “karanlık bir yüzünün” de bulunduğunu, ortalarında siyasi muhaliflerin de bulunduğu pek çok kişinin hain diye yaftalanarak amaç haline getirildiğini, bu takibatın açık ve net bir strateji olarak uygulandığını savundu. Başsavcı Alex Whiting, UÇK idaresinin gücünü pekiştirmek için savaş sırası ve sonrasında uyguladığı “muhalifleri yok etme” stratejisinin, tutuklama, makûs muamele, azap ve hatta bazen vefatla sonuçlandığını kaydetti.
UÇK’nın siyasetlerinin asıl kurbanlarının Kosovalı Arnavutlar olduğunu, Sırp ve Romanların da maksat alındığını belirten Başsavcı, UÇK’nın uyguladığı sistemlerin sır olmadığını, milis güç tarafından kamuoyunda açıkça lisana getirildiğini kaydetti. Alex Whiting, yargılama sürecinde “Çoğu fecî şartlar altındaki yüzlerce tutuklama ve yüzden fazla cinayeti ortaya çıkarmayı” amaçladıklarını belirtti.
Duruşma öncesinde Pazar günü Kosova’nın başşehri Priştine sokaklarında binlerce kişi eski cumhurbaşkanı Taçi’ye takviye için şov düzenledi. Duruşma öncesinde yüzlerce kişi de ellerinde Kosova bayraklarıyla Lahey’de mahkeme binası önünde toplandı.
AFP/BK,BÖ
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?