Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, bilim temelli bir yaklaşımla Türkiye’yi dünyanın afetlere karşı en hazırlıklı, afetler sonrası en süratli ve tesirli reaksiyon verebilen ülkesi haline getirmeyi hedeflediklerini bildirdi.
Oktay, TÜBİTAK tarafından çevrim içi düzenlenen Zelzele Araştırmaları Sanal Konferansı’na görüntü bildiri gönderdi.
Türkiye’nin şubat ayında yüzyılın zelzelesi olarak nitelenen arka arda büyük zelzeleler yaşadığını ve akabinde kimileri neredeyse başka birer zelzele yıkıcılığındaki artçı sarsıntıların devam ettiğini hatırlatan Oktay, sarsıntı haberiyle devletin tüm imkanlarını harekete geçirmenin yanı sıra Türkiye’nin afetlere dayanıklılığını artırmak ve afet idaresini daha faal hale getirmek için bilimsel alanda da seferberlik başlattıklarını söyledi.
“Entegre bir bakışa muhtaçlığımız var”
Oktay, bilim ve teknolojinin amiral gemisi TÜBİTAK’ı, bilimsel alandaki seferberliğin öncülerinden birisi olarak belirlediklerini tabir ederek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde oluşturulan “Türkiye Ulusal Risk Kalkanı” modelinin de yerini oluşturacak çalışmaların başlatıldığını kaydetti.
Bir taraftan sarsıntı bölgesinde saha araştırmaları yapılırken bir taraftan da toplumsal bilimleri ilgilendiren boyutlara odaklanıldığını lisana getiren Oktay, şunları söyledi:
“TÜBİTAK Sarsıntı Araştırmaları kapsamında jeolojik, jeodezik, tektonik ve gibisi alanlarda araştırma projeleri, yapı sıhhati ve hasar, deniz düzeyi değişimi, taban yapısı ve sıvılaşma, yüzey kırığı, heyelan ve radon gazı çıkışı saha incelemesi projeleri, besin güvenliği, tarım, etraf, tarihi ve kültürel yapıları inceleyen projeler ile afette sıhhat hizmetleri üzere pek çok alanda başlık içeren 124 projenin destekleniyor olması takdire şayandır. Bu kapsamda Türkiye’nin dört bir yanından 577 araştırmacı, sağlıktan lojistiğe, tektonikten ruhsal tesirlere kadar birçok alanda saha verisi toplayabilmiştir.”
Oktay, desteklenen araştırmaların, jeoloji ve jeofizik alanlarının yanı sıra, bütünsel olarak kent ve bölge planlama, inşaat, mimarlık, mühendislik ve kamu idaresi üzere birçok disiplini bir ortaya getirmesinin kıymetli olduğuna işaret ederek, şöyle devam etti:
“Hedefimiz, bilim temelli bir yaklaşımla Türkiye’yi dünyanın afetlere karşı en hazırlıklı ve afetler sonrası en süratli ve tesirli reaksiyon verebilen ülkesi haline getirmektir. Bu doğrultuda tüm konferans iştirakçilerine, hocalarımıza, araştırmacılara buradan davette bulunmak istiyorum. Afet idaresi ve zelzele araştırmaları alanında entegre bir bakışa muhtaçlığımız var. TÜBİTAK kapsamında desteklenen ya da bu alandaki münferit çalışmalar bu konferans üzere platformlar vesilesiyle çok disiplinli ve kapsayıcı bir bakış açısına kavuşmalıdır.”
“360 derecelik bir tahlil ve gelecek projeksiyonuyla ilerleyeceğiz”
Kentsel yerleşim bölgelerindeki zelzele tehlikelerinin detaylı olarak tespitinde, yer bilimleri araştırmalarının, mevcut yapıların zelzele risklerinin belirlenmesi ve zelzeleye sağlam yeni yapılar üretilmesinde ise zelzele mühendisliği araştırmalarının ehemmiyetini vurgulayan Oktay, kentsel ölçekte uygulanacak risk azaltma usulleri ile bölgesel planlama ve sosyolojik araştırmaların da gerektiğini söyledi.
Bu alanlarda, iklim çalışmaları ve dijitalleşmenin tesiriyle “akıllı şehirler” hususlarının öne çıktığına dikkati çeken Oktay, “Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli’nde ortaya koyduğumuz üzere sarsıntı çalışmalarında tek bir alanda ilerleme değil 360 derecelik bir tahlil ve gelecek projeksiyonuyla ilerleyeceğiz.” dedi.
Oktay, sarsıntı araştırmalarında yer alan herkesi disiplinler ortası çalışmaları güçlendirmeye davet ederek, böylelikle kentlerin doğasıyla, kültürüyle, toprak yapısıyla ve jeolojik özellikleriyle bir bütün olarak yükseleceğini ve sağlam biçimde kalkınacağını söyledi.
“Birilerinin, bilim insanlarımızı göstermelik müşavere etkinliklerinde sahneye çıkarıp sonra bir daha dikkate almadıklarını güzel biliyoruz.” diye konuşan Oktay, böylesi bir vizyonun, Türkiye’nin ne bugününe ne de yarınlarına bir katkı sunabileceğini kaydetti.
Oktay, Türkiye’nin gençleri ve bayanlarıyla daima birlikte daha ileriye gitmek için çalıştıklarını belirterek, bilim temelli bir yaklaşımla sarsıntı gerçeğini çok boyutlu olarak ele almayı sürdüreceklerinin altını çizdi.
Konferansta sunulan araştırmaları, fikirleri ve teklifleri şahsen yakından takip edeceklerini lisana getiren Oktay, sarsıntıda vefat eden vatandaşlara bir defa daha Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar diledi.