Avrupa’nın önde gelen niyet kuruluşları ve Türkiye uzmanları Avrupa hükümetlerini Türkiye’de iktidar değişikliği muhtemelliğine hazırlanmaya Escort Heybeliada çağırıyor Avrupalı uzmanlar seçimlerde hile riskine karşı da uyarıyor Avrupa 15 Mayıs sabahı karşısında hangi Türkiye’yi bulacak
Avrupa’nın önde gelen fikir kuruluşları ve Türkiye uzmanları yirmi yıldır Recep Tayyip Erdoğan’la Heybeliada Escort Bayan yaşamaya alışmış Avrupa devletlerini Ankara’da iktidar değişikliği senaryosuna hazırlanmaları konusunda uyarmaya başladı
Avrupalı fikir kuruluşları seçimler öncesi kendilerini iki temel eksende sorguluyor Birincisi seçimlerde hile riski Geçen Eylül ayında 2023 Heybeliada Escort Seçimleri Sonrasına Dair Mümkün Senaryolar başlıklı bir araştırma yayımlayan Almanya merkezli Bilim ve Siyaset Vakfı SWP Hile ve veya Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçimini kaybetmesine karşın iktidarı bırakmak istememesi muhtemelliğine karşı AGİT Türkiye’ye kalabalık bir seçim müşahede takımı göndermeli ihtarında bulunmuştu
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT ile Avrupa Kurulu Parlamenter Meclisi AKPM aslında bir çok ülkede olduğu üzere Türkiye’deki seçimleri de yakından izliyor Bu iki kurumun 14 Mayıs’taki seçimleri de kalabalık bir heyet gözlemlemesi bekleniyor Seçim sonrası AGİT ve AKPM’nin müşahedeleri doğrultusunda 15 Mayıs’ta Ankara’da yapacağı açıklama da Avrupa için referans oluşturacak
Seçimlere ait yaşanan tasa Avrupa kamuoyunda da tartışma konusu Geçtiğimiz günlerde France 5 kanalında konuşan Fransız Milletlerarası İlgiler Enstitüsü IFRI Türkiye uzmanı Dorothée Schmid yıllardır Türkiye üzerine çalışan bir analist olarak bu yıl en çok seçimlerin nasıl düzenleneceğini merak ettiğini söyledi Schmid seçimlerin adil ve hilesiz yapılması bahislerinin bu yıl geçmişe oranla daha değerli olduğunu belirterek kelamlarını Türkiye’de yirmi yıldır birinci sefer iktidar değişikliği olabileceği izlenimine sahibiz biçiminde sürdürdü
Kanada merkezli muhafazakar eğilimli Thomas More Enstitüsü de Erdoğan’ın seçimi kazanamaması halinde 2019 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi senaryosunun tekrarlanabileceği fikrinde Enstitüye nazaran Erdoğan yenilgiyi hissetse de kimse elini kolunu sallayarak gitmesini beklemiyor AKP MHP ittifakının parlamentoda çoğunluğu elde etme talihini yüksek görmeyen Enstitü buna karşın Erdoğan’ın yine Cumhurbaşkanı seçilme bahtının olduğu lakin kazanırsa Erdoğan sistemi sayesinde kazanacağı yorumunda bulunuyor
AB sıkıntı kararlar almak zorunda kalabilir
Seçimlerde düzensizlik tasası niyet kuruluşu Alman Marshall Fund GMF tarafından kaleme alınan bir tahlilde de işlendi Lakin GMF Seçim sonuçları ne olursa olsun Türk siyasi sınıfı ve Türk toplumunun direnç gösterdiği ve Batı’da birçok kişinin Türk demokrasisi üzerine çizgi çekmesi yahut çekmeye hazırlanması için şimdi erken olduğu kanısında
Paris merkezli Fransız Memleketler arası ve Stratejik Münasebetler Enstitüsü IRIS AKP ve Erdoğan’ın 2002’de iktidara geldiklerinden bu yana birinci kez çetrefilli bir durumda olduklarını Kemal Kılıçdaroğlu’nun anketlerde önde göründüğünü fakat mevcut basamakta çok optimist olunmaması gerektiğini kaydediyor IRIS Türkiye uzmanı Didier Billion Altılı masa zafer istiyorsa tekliflerinin toplumda kabulü için siyasal bir dinamik yaratmak zorunda Her halükarda seçim sonuçları Türkiye’nin geleceği için belirleyici olacak tespitini yapıyor
SWP de AKP ve Erdoğan için işlerin bu sefer kolay olmayacağı tahlilini yapıyor Ekonomik kriz nedeniyle iktidarın parlamentoda çoğunluğu yitirme mümkünlüğünün yüksek olduğunu savunan SWP Mart ayında yayımladığı tahlilde Erdoğan’ın yine Cumhurbaşkanı seçilmesi lakin parlamentoda çoğunluğu kaybetmesi halinde şu an muhalefet bloğunda olan kimi muhafazakar partilerden vekiller transfer ederek yoluna devam edebileceği mümkünlüğünü gündeme getiriyor Tıpkı formda Muhalefetin Cumhurbaşkanı seçimini kazanması durumunda AKP ve MHP’den kimi vekilleri transfer edebileceği öngörüsünde bulunuyor
Londra merkezli Avrupa Islahat Merkezi’nin CER tahlilinde de Erdoğan’ın seçimleri kaybetmesi lakin iktidarı bırakmak istememesi halinde AB’nin güç kararlar alması gerekeceği kimi üye devletlerin Ankara ile iştirak müzakerelerinin derhal ve resmen sonlanmasını isteyeceği ve kimi Türk yöneticileri gaye alan yaptırımların gündeme gelebileceği belirtiliyor
Erdoğan ve Kılıçdaroğlu senaryoları
Uluslararası niyet kuruluşlarının üzerinde durduğu ikinci eksen ise seçimleri Cumhur İttifakı’nın adayı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ya da Millet İttifakı’nın adayı ve CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun kazanması halinde Türkiye Avrupa bağlarının hangi tarafta gelişeceğini ele alıyor
Yunanistan merkezli Avrupa ve Dış Siyaset Vakfı ELIAMEP Erdoğan’ın tekrar kazanmasının Batı dünyasını pek şaşırtmayacağını belirterek daha çok Kılıçdaroğlu zaferi senaryosunda Türk dış siyasetinin ne olacağına odaklanıyor ELIAMEP Kılıçdaroğlu’nun seçimleri kazanması halinde Türkiye’nin Batılı müttefikleriyle bağları düzeltmek için samimi ve başarılı efor sarf edeceğini not etmekle birlikte problemlerin bitmeyeceğini Ankara’nın Batı’dan daha bağımsız bir dış siyaset izlemeye devam edeceğini lakin bunu Son on yılda Batı ile bağlarına damga vuran gereksiz antagonizm yerine daha yapan biçimde yürüteceğini düşünüyor Yunan fikir kuruluşunun tahlilinde Dış siyasetini bir adamın çıkarlarından çok kendi vatandaşlarının çıkarları doğrultusunda ayarlayan demokratik bir Türkiye global planda daha güçlü ve daha muteber bir aktör olacaktır sözlerine yer veriliyor
CER’e nazaran Erdoğan’ın kazanması halinde bağlantılardaki çalkantı sürecek Avrupa ve Türkiye değerli belgelerde birlikte çalışmaya devam edecek lakin her türlü işbirliği al ver biçiminde olacak Türkiye’nin AB iştirak süreci güzelce duraksayacak AB önderlerinin Türkiye ile üyelik perspektifi olmayan alaka konusunu önemli biçimde ele almaları gerekecek CER seçimleri muhalefetin kazanması halinde ise Batı ile ilgilerde gözle görülür değişiklikler olacağı görüşünde
Avrupa iktidar değişikliğine hazırlanmalı
Peki Avrupa bu yeni başlangıca hazır mı
Birçok Türkiye uzmanı hazır olunmadığı görüşünde Bunların başında Carnegie Europe Vakfı’ndan Marc Pierini geliyor Geçmişte AB Türkiye temsilciliği de yapmış olan Pierini Le Monde gazetesi için kaleme aldığı bir tahlilde Avrupa önderlerini Türk devletinin doruğunda değişim muhtemelliğine hatta yeni bir Cumhurbaşkanı ve AKP çoğunluklu parlamento senaryosuna hazırlanmaya çağırıyor Pierini’ye nazaran bu hazırlık tebrik ve cesaretlendirici mutat beyanlarla değil AB ile Türkiye ortasında en üst seviyede bugün mevcut olmayan diyaloğu yine başlatarak ve yeni temeller üzerine konseyi somut dayanak ile yapılmalı Fransız diplomat Konuşulacak müspet ancak tıpkı vakitte dikenli bir yığın husus var ancak tüm Avrupa kıtasının geleceğinde yükü olan bir ortak ülkeyle alakaları tekrar ele almak için eşsiz fırsat sunuyorlar diyor
Benzer bir görüş Fransa’nın Türkiye uzmanlarından gazeteci Marc Semo tarafından da lisana getiriliyor Semo’ya nazaran Türkiye’de mümkün bir iktidar değişiminin Türkiye’nin uzunluğunu aşacak boyutları olacak ve bu değişim en çok AB’yi etkileyecek Semo bu öngörüsünü 2005’te başlayan ve 10 yıldan fazladır derin komada olan üyelik müzakerelerinin yine lanse edilmesi kelam konusu sözleriyle gerekçelendiriyor ve ekliyor
Avrupalı yöneticiler Erdoğan’ın mağlubiyetinin yaratacağı rahatlığın ötesinde kimi milletlerarası belgelerde Ankara’nın tavrının değişmeyeceğini dikkate alarak demokratik bir Türkiye’nin dönüşünün ne mana içerdiğini düşünmek zorundalar
Fransız uzman bu hususta geçmişte tekrarlanan kusurların yinelenmemesi gerektiği konusunda da uyararak Mesele Ankara’nın Brüksel tarafından talep edilen ıslahatları gerçekleştirdiği yıllar da dahil çok sayıda Avrupalı yöneticinin açıkça karşı çıkmasına karşın büyük ölçüde Avrupa ile bütünleşmeden yana olan Türk halkının beklentilerine karşılık verebilmektir diyor
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim