TAMER ARDA ERŞİN
TBMM Zelzeleleri Araştırma Kurulu’nda Jandarma Genel Komutanlığı’nın (JGK) sunumunda, zelzeleden 10 dakika sonrasına ilişkin telsiz kaydı dinletildi. Telsiz kaydında, JGK’nın tüm bağlı ünitelere “Vatandaşlarımıza yardım etmek üzere çok çabuk çok acil, herkes mesaiye gelsin. Bütün birlik kendi çalışanınızı, ailenizi itimada aldıysanız, derhal herkes mesaiye. Hiç kimse panik yapmasın arkadaşlar. Allah beterinden korusun. Şu saatten itibaren serinkanlı ve yardım edecek formda bütün aracımızı, gerecinizi hazırlıyorsunuz” talimatı verdiği duyuldu.
TBMM’de Sarsıntıları Araştırma Komitesi’nde bugün kurum yetkililerin sunumları devam etti.
EKİPLERİN TELSİZ KAYDINI DİNLETTİ
Jandarma Genel Komutanlığı Asayiş Lideri Tümgeneral Ferdi Korkmaz, zelzeleden 5 dakika sonra kendilerine yapılan ihbarın telsiz konuşmasını dinletti. Telsiz kaydında, Jandarma Genel Komutanlığı’ndan son bilgilerin istenerek, “Son bilgileri acilen bu kanaldan bildirirseniz, takımları denetim edip tekrar geri döneceğiz… Pazarcık’la irtibat kurup bilgilendir bizi hemen” diye Kahramanmaraş Harekat Merkezi’nden bilgi almaya çalıştığı anlaşıldı. Tümg. Ferdi Korkmaz, Gaziantep Vilayet Jandarma Komutanlığı’ndan gruplara yönelik depremden 10 dakika sonrasına ilişkin telsiz kaydını da paylaştı. Log kayıtlarının JGK’da bulunduğu belirtilen telsiz talimatı şöyle:
“Bütün arkadaşlarım derhal mesaiye. Birinci olarak yardıma muhtaçlığı olan vatandaş var mı, derhal tespit. Bütün aracımız gerecimiz, teçhizatımız, her şeyimiz, vatandaşlarımıza yardım etmek üzere çok tez çok çabuk, herkes mesaiye gelsin. Bütün birlik kendi çalışanınızı, ailenizi inanca aldıysanız, derhal herkes mesaiye. Hiç kimse panik yapmasın arkadaşlar. Allah beterinden korusun. Şu saatten itibaren serinkanlı ve yardım edecek formda bütün aracınızı, gerecinizi hazırlıyorsunuz.”
76 JANDARMA İŞÇİSİ HAYATINI KAYBETTİ
Jandarma Genel Komutanlığı’nın kurula yaptığı sunuma nazaran 76 jandarma işçisi sarsıntıda hayatını kaybetti. 723 jandarma çalışanının ise 1054 yakını vefat etti. Bunların 80’i eşi, 110’u çocuğu, 217’si annesi, 167’si babası, 480’i de kardeşiydi.
Deprem bölgelerinden bugüne kadar 644 bin 779 vatandaş tahliye edildi. İdari nezaret altındaki 3 bin 302 göçmen diğer vilayetlere sevk edildi.
Jandarma grupları tarafından 12 bin 428 yurttaş sağ kurtarıldı, 7 bin 158 yurttaşın cansız vücuduna ulaşıldı.
Deprem sürecinde paylaşım yapan 87 bin 557 toplumsal medya hesabı incelenerek, hata içerikli 3 bin 778 paylaşım tespit edildi ve 824 hesaba ait rapor hazırladı.
VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SUNUMU
Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürü Sinan Aksu, kurulda yaptığı sunumda, sarsıntıdan 3 gün evvel misyona atandığını kaydetti. Aksu, kendilerinin tarihi binayı korumakla yükümlü olduğunu açıklayarak, şunları söyledi:
“678 tane vakıf yapıtı hasar gördü. Bunlardan bir kısmı da büsbütün yıkıldı. Tamamına yakının bizde röleveleri var. Bunların ayağa kaldırılmasıyla ilgili bizde kâfi teknik bilgi var. Bu saatten sonra ne yapabiliriz diye düşündüğümüzde, aklımıza şu geliyor. İğne ile kuyu kazarak özgününe en uygun biçimde bunları ayağa kaldıracağız. Biz 40 civarında grupla zelzeleden 1 hafta sonra alanda tespite gittik. Bütün tarihi yapıtlarımızın başına ne gelmişse tespit ettirdik, bir hafta sonra Hatay’da 6,4 büyüklüğünde sarsıntı oldu. Bizim bütün çalışmamız boşa gitti. Tekrar takımlar alana gitti, tespitte bulundu. Her artçı sarsıntıda bu tespitler işe yaramaz hale geliyor. Bunların hepsinin tahlili var lakin bu sarsıntılar, artçılar devam ederken yaptığınızın da bir manası yok. Şu anda müdafaaya çalışıyoruz. Bu türlü büyük bir sarsıntıda yapılabileceklerin tamamını yaptığımıza inanıyorum. Burada büyük yıkım var. 678 vakıf yapıtı. Bunların hepsi de kentlerin simgesi. Mükemmel eserler yerle bir oldu.”
LİYAKAT TARTIŞMASI ÇIKTI
CHP İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek ile Aksu ortasında “liyakat” tartışması yaşandı. Zeybek, Aksu’ya “Gerçekten kurumun hafızasını bilmediği konuşmasından ortada” dedi, Aksu ise “Ben tarihçiyim” cevabını verdi. Zeybek, Aksu’nun sunumunda depremzedelere yardım hedefiyle dağıtılan nohut, mercimek üzere kuru baklagil ölçüsünün yer almasına reaksiyon göstererek, şunları söyledi:
“ATM’deki parayı korumak için güvenlik güçleri nöbet tutuyor ancak Habibi Neccar Mescidi ve öbür mescitlerdeki korunması gereken varlıklar var ve her an çalınabilir. Bunlara sahip çıkılması gerekiyor. Bu tarafta eleştiriyi katiyetle kabul etmiyorum, ben üzerime düşeni yaptım. Fakat tarihi yapılar, bunlara bir şey yapılamazdı, afet oldu. Arkadaşlar, İtalyanlar niçin Pizza Kulesi’nin altındaki tabanı güçlendirilerek, o kulenin yıkılmasını engellediler. Neden biz Ayasofya’yı on yıllardır onarım yapıyoruz…. Tabanlar sağlamlaştırılarak, hasarlar azaltılabilir. Bunu bilmeyebilirsiniz lakin bunu öğrenen insanları sizin eleştirmeniz nitekim anlamakta zorluk çekiyorum.
Bize ne Vakıflar Genel Müdürlüğünün dağıtacağı şeker, nohut, çayın. Burası zelzele komitesi. Yatay geçişlerle kurumlar liyakatsiz yöneticilerle yönetildiğinde, söylediğinizin bile anlaşılmadığı ortaya çıkıyor.”
Daha sonra şu diyaloglar yaşandı:
“Aksu: Motamot iade ediyorum
Zeybek: Bana yanıt veremezsiniz, haddinizi bileceksiniz
Aksu: Bana hakaret edemezsiniz, liyakatsiz diyorsunuz
Zeybek: İstifa ederek, milletvekili adayı olun”
Komisyon üyelerinin ortaya girmesinin akabinde diyalog sona erdi.
