Türkiye’de tek kök hücre çalışması ESOGÜ’de
Disiplinler ortası çalışma ve akademik eğitimiyle Türkiye’nin tek kök hücre merkezi
ESTEM Müdürü Doç. Dr. Ayla Eker:
“Dünyada örnekleri çoktu lakin ülkemizde yoktu”
ESKİŞEHİR – Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hücresel Tedavi ve Kök Hücre Üretim Uygulama ve Araştırma Merkezi (ESTEM), farklı disiplinleri bir ortaya getirmesi, Ar-Ge programı ve akademik eğitim tarafıyla Türkiye’deki tek kök hücre merkezi olarak çalışmalarını sürdürüyor.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hücresel Tedavi ve Kök Hücre Üretim Uygulama ve Araştırma Merkezi (ESTEM), 2014 yılında kurulduğu günden itibaren bilimde adeta çığır açan kök hücre alanında çalışmalarını sürdürüyor. Merkezde tıp, mühendislik, eczacılık ile klinik tıp alanları başta olmak üzere farklı disiplinlerden akademisyenler ve araştırmacılar bulunuyor. Yerli araştırmacıların yanı sıra yaklaşık 40 yabancı yüksek lisans ve doktora öğrencisinin de etkin olarak çalışma yürüttüğü merkezde, hücresel tedaviden güzelleşmeyen yaraları güzelleştirmeye yönelik ve kanserli dokulara ait çalışmalar yapılıyor. Türkiye’de ikinci Kök Hücre Anabilim Kısmı olma özelliğini taşıyan ESTEM, Ar-Ge ve disiplinler ortası çalışma formülüyle ülkenin tek kök hücre merkezi olarak çalışıyor.
“Dünyada örnekleri çoktu lakin ülkemizde yoktu”
Merkezin çalışma tekniğini ve özelliklerini anlatan ESTEM Müdürü Doç. Dr. Ayla Eker Sarıboyacı, “ESTEM ülkemizde gibisi bulunan 4 ya da 5 merkezden birisi. Son yıllarda aldığımız proje takviyeleriyle çok farklı ve alanında tek hale geldik. Mikro organ platformlarını ürettiğimiz ve mühendislik başta olmak üzere çeşitli disiplinleri de bir ortaya getiren bir merkez haline gelmesiyle de ülkedeki tek kök hücre merkezi haline geldi. ESTEM, bir taraftan kök hücre araştırmalarını yürütürken kök hücre dışındaki tüm hücreleri de kendisi üretebilme, çalışma yürütenlerin hizmetine sunabilme ya da merkez olarak üzerinde AR-GE çalışması yapabilme kabiliyetinde. Burası yalnızca bir AR-GE merkezi değil, birebir vakitte Türkiye’nin ikinci Kök Hücre Anabilim Kısmı’nı kurdu. Tekrar bizim takımımız birinci anabilim kısmını kurmuştu. Dünyada örnekleri çoktu lakin ülkemizde yoktu. Hasebiyle anabilim kısmı olması özelliği, birebir vakitte eğitimi de yerine getirebilen bir merkez oldu. Lisansüstü ve doktora tahsili de bu merkezde yürütülmekte. Biz hem bir kök hücre merkeziyiz hem bir araştırma uygulama merkeziyiz ve hem de kök hücre anabilim kolu olarak da eğitim veriyoruz. Burada 40’a yakın yüksek lisans ve doktora öğrencisi var. Bunların içerisinde yurt dışından gelen yabancı asıllı öğrencilerimiz de var. Böylece merkez tıpkı vakitte bilim insanı yetiştirmeye de katkı sağlıyor” diye konuştu.
“Multidisipliner ve interdisipliner bir ekibiz”
Farklı disiplinleri bir ortaya getirerek geniş bir yelpazede çalışma yürüttüklerini kaydeden ESTEM Mems ve Doku Mühendisliği Ünitesi Sorumlusu Doç. Dr. Hüseyin Avcı, “Biz burada mühendislik ve temel bilimler takımı olarak ESTEM’e entegre olmuş, multidisipliner ve interdisipliner bir grubuz. Takımımızın içerisinde temel tıptan, hekim hocalarımıza kadar, mühendislik alanından eczacılığa kadar, fen fakültesinden farklı ünitelere kadar etkin bir halde hocalarımız ve öğrencilerimiz bulunmakta. Çalışma alanlarımız kök hücre ve hücresel tedaviden başlayıp çip organlar, biyo sensörler, güzelleşmeyen yaraları düzgünleştirmeye yönelik hücre ve hücre komponentlerini içeren yaklaşımlar, tıpkı vakitte toksin husus tahlilleri, kanserli dokular üzerinde çalışmalar üzere ESOGÜ hastanesi ile iş birliği içerisinde faz etabında olan çalışmalarımızla birlikte hayvanlar üzerinde de çalışmalarımız devam ediyor” dedi.
“Farklı disiplinlerle farklı çalışmalar yapmanın bana çok katkısı oldu”
ESTEM’de edindiği deneyimin akademik hayatına kıymetli ölçüde katkı sağladığını belirten Moleküler Biyoloji alanından Doktora Sonrası Araştırmacı Dr. Burcugül Altuğ Tasa, “Bu merkezde farklı disiplinlerle farklı çalışmalar yapmanın bana çok katkısı oldu. Ben daha temel bilim olan moleküler biyolojiden gelmiştim. Biz bu kadar farklı disiplinlerle çalışmadık. Burada mühendislik, eczacılık ve klinikten olan hocalarımızla birlikte çok farklı çalışmalar gerçekleştiriyoruz” tabirlerini kullandı.