BİRLEŞMİŞ Birleşmiş Milletleri (BM) Güvenlik Kurulu’nda üye ülkeler, İsrail’in yerleşim ünitesi faaliyetlerinin milletlerarası hukuka alışılmamış olduğunu ve bu faaliyetlerin çabucak durdurulması davetinde bulundu.
BM Güvenlik Kurulu’nda düzenlenen Orta Doğu oturumunda İsrail-Filistin sıkıntısına ait aktüel gelişmeler ve bölgede artan şiddet ele alındı.
Oturuma görüntü konferans yoluyla bağlanan BM Orta Doğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland, kutsal ramazan ayı, Paskalya ve Hamursuz Bayramı’nın bir ortaya geldiği bu devirde tüm tarafların gerginliği artıracak tek taraflı adımlardan kaçınması gerektiğini belirtti.
Wennesland, başkanlara bu hassas devirde kışkırtıcı faaliyetlere son verme davetinde bulunarak, “İsrail’in yerleşim ünitelerini genişletme hareketlerinden büyük rahatsızlık duyuyorum.” dedi.
Yakın vakitte işgal altındaki Batı Şeria’da bulunan 4 yasa dışı Yahudi yerleşim ünitesinin tekrar açılması tarafındaki maddeyi da eleştiren Wennesland, “İsrail’in yerleşim ünitelerinin hiçbir türel münasebeti bulunmamaktadır. Bunlar memleketler arası hukuk ve BM kararlarının açık ihlali. İsrail hükümetine milletlerarası hukuk uyarınca yükümlülüklerine yerine getirme ve tüm yerleşim ünitesi faaliyetlerini çabucak durdurma davetinde bulunuyorum.” diye konuştu.
Wennesland, İsrail’in Filistin altyapılarını amaç aldığını, bunun insan hakları ihlallerini artırdığını belirtti.
Tüm şiddet aksiyonlarını ve terörü kınayan Wennesland, sorumluların hesap vermesi ve iki tarafı da daha derin bir krize itecek şiddet sarmalının sonlandırılması gerektiğini belirtti.
Wennesland, İsrailli güvenlik güçlerinin işgal altındaki Batı Şeria’daki artan operasyonlarının can kaybına yol açtığına dikkati çekerek, güvenlik güçlerine ölümcül güç kullanmamaları davetinde bulundu.
Özellikle Batı Şeria’nın kuzeyindeki Huvvara beldesinde Yahudi yerleşimciler tarafından tetiklenen şiddetten derin tasa duyduğunu lisana getiren Wennesland, “Tüm hatalılar cezalandırılmalı. İşgalci güç İsrail’in memleketler arası hukuk uyarınca Filistin halkını her türlü şiddet hareketinden müdafaa yükümlülüğünü yerine getirmesini talep ediyorum.” sözlerini kullandı.
Wennesland, kutsal yerlerde kışkırtma ve gerginliği artıracak adımlardan da kaygı duyduğunu lisana getirdi.
“Söndüremediğiniz yangından korkun”
Filistin’in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansour ise Filistin halkının var olduğunu ve uzun yıllardır kelam konusu topraklarda varlığını sürdürdüğünü, çekilen tüm acılara karşın de “yok olmayacağını” belirtti.
Batı Şeria için geçen yılın “en ölümcül yıl” olduğunu aktaran Mansour, “Sokakta Filistinlilerin öldürülmesi, abluka altında tutulmaları, meskenlerinin yıkılması ve yerlerinden edilmeleri, köylerinin yakılması nasıl legal kılınır?” sorularını yöneltti.
Mansour, çok uzun bir vakit çerçevesinde ele edilen hak ve kazanımların herkesin gözü önünde yok edilmeye başlandığına dikkati çekerek, “Biz katliamı durdurarak tekrar umudun hakim geleceği öteki bir yol bulmaya çalışıyoruz.” dedi.
BM Güvenlik Kurulu’nun Filistin halkını müdafaası gerektiğini belirten Mansour, şiddet ve kışkırtmaların son bulması için her adımın atılması gerektiğini vurgulayarak, “Söndüremediğiniz yangından korkun. Önüne gelen her şeyi yutacak bir yangın var. Hepimizin çabucak harekete geçmesi gerekiyor.” diye konuştu.
Öte yandan İsrail’in BM Daimi Temsilcisi Gilad Erdan ise BM’de son periyotta oluşan yaklaşım uyarınca İsrail’in daima kınandığını lakin Filistinlilerin hareketlerinin görülmediğini savundu.
ABD’nin BM Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield de iki devletli tahlilin tek seçenek olduğunu belirterek, tüm şiddet olaylarını kınadı.
Greenfield, “Tüm taraflara barışı koruma etme davetinde bulunuyoruz. Kutsal aylar dostluk ve ibadet vaktidir, çatışma değil. ABD, tarafların yan yana barış ve güvenlik içinde yaşamaları için en uygun yolun iki devletli tahlil olduğuna inanıyor. Şu anda bu uzak görünse de, ümidimizi korumalıyız.” sözlerini kullandı.
İsrail’in yerleşim ünitesi faaliyetleri ve şiddet kınandı
Oturum çerçevesinde kelam olan ve ortalarında İngiltere, İsviçre, Fransa, Birleşik Arap Emirlikleri, Brezilya ve Japonya üzere üyelerin bulunduğu delegasyonlar ise İsrail’in yasadışı yerleşim ünitesi faaliyetlerini kınadı.
Aşırı sağcı İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in Filistin halkını yok sayan sözleri de oturumda reaksiyon alan hususlar ortasında yer alırken, iştirakçiler iki devletli tahlilin en âlâ seçenek olduğunu teyit etti.
